Het onderstaande artikel is geschreven en ingezonden door schrijver en Rockets-fan Ricus van der Kwast.
Metamorfoses zijn doorgaans langdradige, tijdrovende processen, tenzij je als stier vermomd je vrouw wilt misleiden, het Bijbelse scheppingsverhaal al te letterlijk neemt, of de Houston Rockets volgt. Wie vandaag de Rockets ziet ploeteren, waant zich ontwaakt uit een jarenlange winterslaap. Wat is er intussen gebeurd?
A HAMSTRING AWAY FROM A TITLE
Op 24 mei 2018 spelen de Rockets de vijfde wedstrijd in de Western Conference Finals tegen de Golden State Warriors. Er zijn nog 53 seconden te spelen als spelverdeler Chris Paul na een schotpoging verkeerd terecht komt en zijn hamstring verrekt. Het betekent het einde van de playoffs voor CP3.
Houston wint de wedstrijd nog wel en neemt een 3-2 voorsprong in de serie. Maar de zesde wedstrijd gaat kansloos verloren en in de beslissende Game 7 gaan de Rockets, ondanks een comfortabele voorsprong bij rust, in eigen arena met 92-101 definitief ten onder. Die wedstrijd zal altijd herinnerd worden door de 27 gemiste driepuntpogingen op rij van de Rockets.
Op zo’n moment had je als Rocketsfan graag gezien dat Paul, CP3, The Point God, orde op zaken gesteld had en met een paar rake pull-up jumpers de haperende scoringsmachine weer op gang had gebracht.
A hamstring away from a title, het werd een gevleugelde uitdrukking in Rocketskringen. Zo gevleugeld dat menigeen daarbuiten er genoeg van kreeg, en waarschijnlijk niemand meer dan ESPN-verslaggeefster Rachel Nichols. Nichols, die al nooit op veel sympathie voor Houston te betrappen viel, ontlaadde zich in haar praatprogramma The Jump: “I’m done with the hamstring away“.
2018: HET SEIZOEN VAN ‘NET-NIET’
Toch waren de Rockets dat jaar akelig dicht bij de titel. Misschien hadden ze er ook wel recht op. In het reguliere seizoen had het team het beste record van allemaal neergezet (65 zeges, 17 nederlagen), wat tegelijk ook het beste uit de clubgeschiedenis was.
De Rockets plukten de vruchten van Analytics, de rationele en kwantitatieve aanpak van basketbal. Analytics kwam uit de koker van Daryl Morey, Houston’s general manager die in 2018 eindelijk gekroond werd tot NBA’s Executive of the Year. Sterspeler James Harden eindigde het seizoen voor het eerst als de league’s topschutter, iets wat hij de twee daaropvolgende seizoenen zou herhalen, en werd gekroond tot MVP.
Het begon inmiddels ook bij menigeen te dagen dat Harden, tot dan toe vooral bespot om zijn al dan niet vermeende defensieve tekortkomingen, een aardig potje kon meeverdedigen in de low post. Bovendien kon hij zich met zijn snelle handen met de besten meten als het om steals ging.
ROCKETS KENNEN GEEN GELUK
Er waren dus wat voorzichtige open doekjes voor de Rockets dat jaar. En speelde in die gewraakte Game 7 ook niet domme pech een rol? Al een dag na de match had FiveThirtyEight, de site met statistische analyses van vooral politiek en sport, die reeks van gemiste driepunters tegen het licht gehouden. Daarbij had ze rekening gehouden met alle bijzonderheden van de schotpogingen, de schutter, de verdediger, de afstand tussen de twee, de positie en afstand ten opzichte van de basket.
De kans dat die cold streak zich zou voordoen kwam uit op 0,0000139. 1 op 72.000! Maar ze gingen mis, alle zevenentwintig, en CP3 was er niet. Het seizoen van de Rockets was daarmee voorbij. De Warriors gingen door naar de Finals, waarin de Cleveland Cavaliers moeiteloos verslagen werden (4-0). Hun derde titel in vier jaar tijd was een feit.
Ook het volgende seizoen waren de Rockets weer titelkandidaat, maar de magie van een jaar eerder ontbrak. Weer bleken de Warriors te sterk, nu in de halve finales. Achteraf bezien is de ontbinding van de Rockets op die fatale vierentwintigste mei 2018 om tien voor half elf ‘s avonds begonnen, met minder dan een minuut op de klok, het begin van het verval dat uiteindelijk zou uitmonden in dat rampzalige seizoen 2020/21.
HET VERVAL BEGINT: ARIZA VERTREKT
De vijf starters van dat 2018-team waren Chris Paul, James Harden, Trevor Ariza, P.J. Tucker en Clint Capela. Hoewel drie van hen (Ariza, Paul en Tucker) inmiddels al de respectabele leeftijd van 36 bereikt hebben, spelen ze vandaag allemaal nog. Alleen spelen ze voor vijf verschillende teams, en geen van hen nog voor de Rockets.
Trevor Ariza was de eerste die Houston verliet. Ariza had zich in zijn jaren als speler van de Rockets ontwikkeld tot één van de meest betrouwbare 3-and-D specialisten van de league. Zonder uitzicht op contractverbetering in Houston verruilde hij direct na afloop van het seizoen 2017/18 de Rockets voor de Phoenix Suns.
Ariza is ook een journeyman zonder weerga en geniet de twijfelachtige eer de NBA’s all time leader in trades te zijn. In zijn 17-jarige loopbaan als speler in de NBA is Ariza elf keer verhandeld. Hij is voor tien teams uitgekomen, voor drie daarvan (Lakers, Rockets en Wizards) twee keer, en was betrokken bij zestien transfers. In een bijzonder drukke week in november 2020 veranderde de bestemming van zijn verhuisdozen zelfs drie keer: Houston, Detroit en uiteindelijk Oklahoma City. Hij zou geen minuut voor één van de drie teams spelen, maar kwam vanaf maart dit jaar uit voor de Miami Heat.
Trevor Ariza heeft zich bewezen als de ideale teamgenoot, omdat hij zich overal aanpast, zich ondergeschikt maakt aan supersterren, en altijd de koffers klaar heeft. Dit jaar heeft hij getekend bij de Los Angeles Lakers, het team waarmee hij al in 2009 aan de zijde van Kobe Bryant zijn tot dusverre enige kampioensring behaalde.
CHRIS PAUL LAAT HOUSTON ACHTER ZICH
Was het vertrek van Ariza nog een gevoelige aderlating, het vertrek van Chris Paul was een klap die de Rockets niet meer te boven zouden komen. In een vlaag van verstandsverbijstering had Houston hem en een karrenvracht aan draft picks geruild voor Russell Westbrook, de dynamische, maar ook grillige point guard van Oklahoma City Thunder.
Er zou sleet zitten op de Point God, zijn contract zou als een albatros op de club wegen. Een herboren Paul slaagde er echter in om met Oklahoma tegen alle verwachtingen in de playoffs te halen. Daarin moesten de Thunder uiteindelijk buigen voor, juist, de Rockets, maar niet voordat ze nog een zevende wedstrijd in de wacht hadden gesleept.
Weer een jaar verder bereikte Paul met de Phoenix Suns zelfs voor het eerst in zijn loopbaan de NBA Finals, verloren tegen de Milwaukee Bucks.
OOK CAPELA EN HARDEN HOUDEN HET VOOR GEZIEN
Na Pauls vertrek ging het snel. In februari 2020 was het de beurt aan Clint Capela. De Zwitserse center werd naar de Atlanta Hawks gestuurd, om zo ruim baan te maken voor de stormachtige rushes naar de basket van Russell Westbrook. Zo, zonder echte center, waren de Rockets veroordeeld tot “small ball”. Het experiment zou ze verder verzwakken.
Capela daarentegen bewees dat hij een gevestigde waarde in de NBA is en zijn NBA-bestaan niet alleen te danken had aan de alley-oop passes van James Harden. Het afgelopen seizoen noteerde hij de eerste triple double uit zijn carrière, een ongebruikelijke van punten (13), rebounds (19) en blocks (10). Aan het einde van het seizoen leidde hij de league in rebounds per game. Het seizoen sloot hij af als beste rebounder van de league (14.3 RPG).
Het small ball experiment in H-Town mislukte, zoals ook het paren van Westbrook aan Harden mislukt was, en toen vertrok The Beard zelf.
In een weinig verheffende episode uit zijn loopbaan dwong de man die vanaf 2012 het gezicht van de franchise geweest was een transfer af naar de Brooklyn Nets. Individueel had Harden in die acht jaren als speler van de Rockets de records aan elkaar geregen, maar een ring, dé ring, ontbrak.
Bij de Nets, waar Harden een supertrio ging vormen met Kevin Durant en Kyrie Irving, moest dat wel gaan lukken. Maar het lukte het afgelopen seizoen nog niet, onder meer omdat Harden voor het eerst in zijn carrière gekweld werd door blessureleed.
TUCKER WINT (ELDERS) EEN TITEL
Die NBA-titel kwam er wel voor de vijfde van het kwintet. Anthony Leon Tucker, beter bekend als P.J. (kort voor Papa Junior) Tucker, verliet als laatste het zinkende schip. Tucker had zich vanuit de G-League en buitenlandse avonturen in Israël, Oekraïne, Griekenland, Italië, Puerto Rico en Duitsland omhoog gewerkt naar de NBA-elite.
Buiten het veld heeft hij naam gemaakt als The Sneaker King, de man die een verzameling van meer dan 5000 top-notch basketbalschoenen koestert. De Imelda Marcos van het basketbal heeft voor zijn collectie intussen zelfs een eigen onderkomen geregeld. Binnen de lijnen was de bonkige, onverzettelijke Tucker de lijm van de Rockets, een ijzersterke verdediger die zijn team altijd voorging in de strijd en en passant een productieve corner three schutter geworden was.
Hij was het, en niet Harden, die afgelopen seizoen met de Milwaukee Bucks de titel bemachtigde. Maar ook daarmee is zijn honger nog niet gestild. Dit seizoen komt Tucker uit voor de ambitieuze Miami Heat.
Als het in 2018 al niet duidelijk was, dan hebben de 5 spelers het wel na hun vertrek bij de Rockets laten zien. Alle vijf speelden ze verleden jaar in de playoffs. De Hawks, Suns en Bucks haalden de Conference Finals; Paul en Tucker stonden tegenover elkaar in de Finals.
The Journeyman, The Point God, The Swiss Roll en The Sneaker King: ze waren meer dan figuranten in het schuttersfestijn van The Beard. ‘They were built to beat us’, zei Warrior Steph Curry onlangs nog. In 2018 vormden ze een team dat kampioen moest worden en ook was geworden, als die ene hamstring niet opgespeeld had.
VAN TITELKANDIDAAT NAAR ‘TANKER’
Alles liep anders. Alle vijf mogen ze ook dit jaar weer van een titel dromen met hun respectievelijke Lakers, Suns, Hawks, Nets en Heat. Maar als er één team is dat zich daarover geen enkele illusie maakt, dan is het hun oude team, de Houston Rockets.
The Best of the Bad, The Battle of the Tanks, zelfs de eigen fansite The Dreamshake put zich uit in zelfspot als de Rockets sporadisch winst ruiken omdat ze speler tegen een ander team dat zich focust op de komende jaren.
Eeuwige trouw zwoer ik aan de Rockets na het vertrek van Harden. Dat heb ik geweten. De Rockets eindigden als laatste team van de league. De 17 overwinningen en 55 nederlagen waren hun slechtste resultaat sinds het seizoen 1982/83. Met 20 nederlagen op rij boekten ze de langste losing streak uit de clubgeschiedenis.
Gedurende het seizoen maakten maar liefst 30 verschillende spelers speelminuten, en ook dat is een record, een NBA-record nog wel. Het ingekorte seizoen telde 72 wedstrijden en 43 keer verscheen er een ander vijftal aan de start. Je zag zoveel verschillende line-ups dat je gaandeweg niet meer wist wie er nog bij hoorde, wie geblesseerd was en wie alweer vertrokken was. Clubliefde wordt in zo’n geval zwaar op de proef gesteld.
NIETS IS MEER ZOALS HET WAS
Alles werd anders. Vandaag is er nog één speler uit de selectie van dat roemruchte seizoen 2017/18: Eric Gordon. In vergelijking met een jaar geleden zijn dat er nog steeds maar twee: naast Gordon Danuel House Jr. Coach Mike D’Antoni, general manager Daryl Morey, CEO Tad Brown vertrokken. Vaste verslaggever Bill Worrell, meer dan veertig jaar de stem van de Rockets, ging met pensioen. Color commentators Clyde Drexler en Matt Bullard hielden het voor gezien, al blijft de laatste binnen een andere functie betrokken bij de Rockets-organisatie.
Zelfs Rachel Nichols, Houston’s eigen nemesis en ooit sterreporter van ESPN, is er niet meer. Een privételefoontje waarin ze zich beklaagde over positieve discriminatie bij haar werkgever werd haar loopbaan fataal.
HOE NU VERDER?
Want ja: wie zijn er nog wel in functie? Good ol’ John Lucas, oud-speler uit de jaren zeventig en tachtig, neemt nog altijd de probleemgevallen, of ze nu worstelen met gedrag, verslaving of vrije worpen, onder zijn hoede. En Tilman Fertitta, de eigenaar is er nog, wat ClutchFans een bittere tweet ontlokte. Zelden zal een gedaantewisseling zo grondig geweest zijn. Of ze ook geslaagd is, valt nog te bezien.
Op papier staat er een team boordevol jong talent. Jalen Green voorop, de nummer twee van de laatste draft pick, maar ook Alperen Sengun, Usman Garuba en Josh Christopher zijn nog tieners. Spelverdeler Kevin Porter Jr. is amper 21. Vergeleken bij hen is potentiële all-star Christian Wood met zijn 26 een veteraan. Voorlopig verliezen ze voortdurend en ze zullen weer verliezen, vaak zelfs, maar hoe lang nog?
Er is nog een oude bekende, eentje die trouw de thuiswedstrijden blijft bezoeken. Aan de glimlach op zijn sfinxachtige gezicht kun je niet aflezen wat hij van het spel vindt. Maar hij zal terugdenken aan dat erbarmelijke seizoen 1982/83, toen de Rockets met 14-68 laatste waren. Het jaar daarop hadden ze de top pick en kozen ze Ralph Sampson. Sampson werd rookie van het jaar, maar het team was nog steeds laatste. Weer een jaar later kwam hij, Hakeem Olajuwon, als top pick, en de rest is geschiedenis.
Ricus van der Kwast is een publicist die voor verschillende Nederlandse en Vlaamse media schrijft, onder andere over de NBA.
Coverfoto: Troy Taormina-USA TODAY Sports
