In de MLB is er altijd wat te doen. Ook in het off-season. De Winter Meetings zijn weer begonnen en tussen al het trade-geweld door staat op 14 december de Rule 5 Draft op de planning. Deze draft krijgt lang niet de aandacht die de First Year Player Draft in juni krijgt. Desondanks speelt ook deze draft een belangrijke rol in een MLB-seizoen.
WAAROM EEN RULE 5 DRAFT?
Kort gezegd: alle spelers die langer dan vijf jaar voor hun huidige club spelen en die níet op het 40-man roster staan, komen in de draft pool terecht. Het idee hierachter is het voorkomen van het ophokken van spelers in de Minor League bij één team; spelers die bij een andere organisatie in de Majors zouden kunnen spelen. Het team met slechtste record in het afgelopen seizoen kiest, zoals altijd bij een draft, als eerste.
Wanneer een organisatie een speler kiest, is deze club in principe verplicht de betreffende speler het gehele komende seizoen (althans, tenminste 90 speeldagen) op het 25-man roster te houden. Lukt dit, dan mag de organisatie de speler houden. Er zijn twee manieren om onder de verplichting uit te komen. Het nieuwe team kan de speler terugsturen naar zijn oorspronkelijke club of de teams maken er een normale trade van. Het draftende team stuurt dan een speler of geld naar de club van afkomst.
Het draften van een speler in de Rule 5 Draft kost sinds vorig seizoen $100.000; het dubbele van de jaren ervoor. Mocht het draftende team er voor kiezen om op een gegeven moment de speler terug te sturen naar zijn oude club, ontvangt de organisatie $50.000 van het aankoopbedrag terug.
Het belangrijkste aan deze Rule 5 Draft is eigenlijk niet zozeer de draft zelf, maar meer de voorbereiding erop. De teams moeten overwegen welke van hun prospects ze willen gaan beschermen en welke niet. Het dwingt ze daarnaast om ook in het off-season het 40-man roster op orde te hebben en keuzes te maken voor het seizoen erop. Meestal lukt dat wel, maar er blijven ieder jaar toch wat interessante prospects over die tegen de Majors aanhikken en in de draft pool terecht komen.
GEEN GARANTIE OP SPEKTAKEL
Desondanks gebeurt er niet erg veel spectaculairs tijdens de Draft. Lang niet alle teams zullen een speler kiezen. Bovendien hebben niet veel teams uiteindelijk nog plek op hun 40-man roster en eerder bleken er al flinke restricties aan een Rule 5-pick te zitten. Met andere woorden: de kans om één van die spelers kwijt te raken is alsnog behoorlijk klein.
Een kleine terugblik spreekt boekdelen. Vorig jaar werden er 18 spelers gedraft. Daarvan stond slechts de helft het hele jaar op het 25-man roster van hun nieuwe club, maar door blessures haalden ze lang niet allemaal de 90 speeldagen. Acht van het totale gezelschap werden voor het einde van het seizoen geretourneerd aan hun vorige club. Eén (Daniel Stumpf) mocht, als eerder teruggestuurde Rule 5’er, Free Agent worden. Hij koos hiervoor en tekende een Major League-contract bij de Tigers, voor wie hij het hele verdere seizoen uitkwam.
De spelers die het wel haalden, speelden overwegend weinig. De Padres, die vorig seizoen de Rule 5 Draft plunderden, gaven de meeste speeltijd weg. Utilityspeler Allen Cordoba (21) haalde de 100 wedstrijden voor de Friars. Catcher Luis Torrens (21) speelde er 56 en werper Miguel Diaz (23) gooide 41.2 innings voor San Diego. Werper Dylan Covey (26) pitchte 70 innings voor de White Sox en catcher Stuart Turner (25) haalde de cut-off nipt voor de Reds. Al deze spelers zijn nu eigendom van hun nieuwe club.
SNEAKY SAN DIEGO
De Padres zijn overigens wel een team om in de gaten te houden. Normaal gesproken zijn Rule 5’ers uit de lage Minors (Single-A etc.) redelijk veilig voor de Rule 5 Draft. Deze spelers zijn te jong of te ver van de Majors verwijderd om een jaar op een Major League-roster meegezeuld te kunnen worden. San Diego maakte echter korte metten met die gewoonte.
Cordoba had nooit een inning boven Rookie Ball gespeeld en Torrens en Diaz hadden als hoogste podium tot nu toe Single-A. Ter voorbereiding op de Rule 5 van dit jaar was dit jaar te zien dat teams hun jonge prospects, die in theorie nog jaren van de Majors verwijderd zijn, gingen beschermen door ze op het 40-man roster te plaatsen.
In 2015 bleven vijf van de zestien gedrafte speler bij hun nieuwe team. De eerlijkheid gebiedt daarbij wel te zeggen dat velen het seizoen op de disabled list begonnen. Ook spelers die in de Rule 5 Draft gekozen werden en geblesseerd zijn geraakt, mogen de winter bij hun nieuwe organisatie blijven en hun minimum aantal dagen op het roster volgend seizoen proberen vol te maken. Een voorbeeld hiervan is Josh Rutledge, die het seizoen op de DL eindigde. De vraag is echter of de Boston Red Sox hem willen houden; Rutledge is arbitration eligible en zijn salaris zal daardoor omhoog gaan. Boston heeft hem dan ook al van het 40-man roster verwijderd.
DE MOOIE VERHALEN
Desalniettemin hebben we hebben hier over de MLB. Natuurlijk zijn er weer mooie verhalen van spelers waarvoor de Rule 5 Draft de kickstart voor hun carrière was.
ROBERTO CLEMENTE
Misschien wel het mooiste verhaal is dat van Roberto Clemente. De Puerto Ricaan is wereldberoemd vanwege het einde van zijn carriére (hij stortte neer tijdens een hulpvlucht na een aardbeving in Nicaragua), maar het begin van zijn carrière is eveneens bijzonder. Pittsburgh koos hem namelijk in de Rule 5 Draft van 1954 van de Brooklyn Dodgers. Na 18 jaar bij de Pirates, 240 home runs en een career OPS van .834 later is Clemente één van de twee Hall of Famers (naast Hack Wilson) die via een Rule 5 in de MLB terecht kwamen.
JOHAN SANTANA
Ook de carrière van de starting pitcher die in de 2000s bij de Twins furore maakte, kwam op gang na de Rule 5 Draft. In 1999 werd hij gekozen door de Marlins, maar direct daarop verscheept naar de Twins. Zij wilden hem dat seizoen slechts als back-up reliever inzetten. Dat eerste seizoen ging nog met horten en stoten (WHIP 1.81 en ERA 6.49), maar hij was al snel de onbetwiste ace van de Twins. In 2012 speelde hij zijn laatste MLB-wedstrijd en sindsdien is hij vooral vanwege blessures niet of alleen in de minors actief. Zijn MLB-stats blijven echter indrukwekkend: 8.8 K/9, 1.31 WHIP en twee Cy Young-awards. Hij is dit jaar voor het eerst verkiesbaar voor de Baseball Hall of Fame.
R.A. DICKEY
In de bijzondere, onlogische carrière van R.A. Dickey hoort ook een Rule 5-draft. Op zijn 33e werd hij geclaimd van de Twins door de Mariners. De reden daarvoor was natuurlijk zijn knuckleball. Dickey wilde die pitch perfectioneren en kreeg daarom een herkansing in de majors. In dat eerste jaar bij de Mariners stond hij nog bekend om zijn wild pitches, maar daarna ging het bergop. Onbetwist hoogtepunt: zijn Cy Young bij de Mets in 2012. Inmiddels is hij 43, maar dankzij zijn knuckleball speelt hij nog steeds.
Nog wat eervolle vermeldingen: Josh Hamilton’s eerste jaar in de majors kwam ook via een Rule 5 Draft. Hij speelde echter nooit voor de Cubs, die hem toen kozen. Jose Bautista kwam op die manier bij de Pirates binnen, maar dat was nog een paar jaar voor zijn breakout-season bij de Blue Jays. Shane Victorino heeft de eer om zelfs twee keer te zijn gedraft en kan toch op een succesvolle carrière terugkijken.
DE RULE 5-DRAFT VAN 2017
Tijd om vooruit te kijken. Wie zit er dit jaar in de pool? Valt er nog wat te halen voor de kleintjes in de MLB? Interessant is dat iedere betrouwbare bron een vooruitblik publiceert, maar dat er weinig consensus is over wie een degelijke pick is.
In iedere geval zal geen van de huidige Top 100-prospects in de draft pool zitten dit jaar. Toch zijn er een aantal voormalige toptalenten die ofwel hun beloften niet waarmaken (Kohl Stewart, Twins; Travis Demeritte, Braves), ofwel erg blessuregevoelig blijken te zijn (Max Pentecost, Blue Jays; Burch Smith, Rays). Naast deze early rounders van een aantal jaar geleden zitten er traditioneel jonge spelers bij die indrukwekkende dingen hebben laten zien, maar niet constant genoeg presteren. Denk aan Dom Nunez, catcher bij de Rockies, of Casey Meisner, die één jaar furore maakte in het Single-A-team van Oakland.
De lijst aan Rule 5-kandidaten is lang, erg lang, maar er zitten fascinerende namen bij. Een club met weinig winstpotentie in 2018 kan zomaar eenvoudig een speler toevoegen aan de organisatie, zonder daar al te veel problemen van te ondervinden. Of er een nieuwe Roberto Clemente bij blijkt te zitten, zal afgewacht moeten worden. Wie een stap die richting in kan doen, zien we op 14 december. Om de Winter Meetings van 2017 af te ronden zal dan in Orlando de Rule 5 Draft van 2017 plaatsvinden.
(Cover photo: mlb.com)
